Insulineresistentie bij paarden
Bij paarden met insulineresistentie stijgt het bloedsuikergehalte na een maaltijd in eerste instantie net als bij gezonde paarden. Het verschil is dat bij insulineresistentie het door de alvleesklier geproduceerde insuline er niet in slaagt het bloedsuikergehalte te verlagen door glucose naar spier- of levercellen en andere opslagplaatsen te transporteren.
Gevolgen van insulineresistentie
Als gevolg hiervan ontstaat er een verhoogd bloedsuikergehalte (hyperglykemie) en een verhoogd insulinegehalte (hyperinsulinemie). Omdat een hoog bloedsuikergehalte potentieel levensbedreigend is, reageert het lichaam met een verhoogde productie van insuline door de alvleesklier om het overschot aan glucose uit het bloed te verwijderen. Dit wordt insulineresistentie of insulinedysregulatie genoemd.
Op de lange termijn kan de alvleesklier uitgeput raken wat betreft de insulineproductie. In zulke gevallen vindt men hoge glucosewaarden in combinatie met lage insulinewaarden. Bij mensen wordt deze toestand aangeduid als diabetes type 2.
Diagnose van insulinedysregulatie
Of een paard insulinedysregulatie heeft, kan worden vastgesteld met een orale suikertest of door een eenvoudige meting van glucose- en insulinewaarden in het bloed na 12 uur uitsluitend hooi voeren.
Risico op hoefbevangenheid
Bij een hoog bloedsuiker- en insulinegehalte bestaat bij paarden altijd een verhoogd risico op hoefbevangenheid. Daarom wordt er in onderzoek gezocht naar behandelmethoden om getroffen paarden te helpen.
Medicatie tegen insulineresistentie: SGLT2-remmers
In nieuwe studies werd bij ongeveer 60 paarden onderzocht of bloedsuikerverlagende stoffen uit de groep natrium-glucose-cotransporter 2-remmers (SGLT2i), die bij mensen met insulineresistentie of diabetes type 2 worden gebruikt, ook bij paarden hetzelfde effect hebben.
Hiervoor werden de twee geneesmiddelen canagliflozine en ertugliflozine bij paarden getest. Beide middelen lieten weliswaar een significante verbetering zien in de gemeten glucose- en insulineconcentraties, maar ze zijn niet zonder bijwerkingen.
Bijwerkingen en risico’s van de medicatie
De meest voorkomende bijwerkingen zijn hoge triglyceridenconcentraties, die kunnen leiden tot verlies van eetlust en vetophoping in de organen – men ruilt dus het ene gezondheidsprobleem in voor een ander. Bij mensen worden als bijwerkingen, naast amputaties van tenen en middenvoetsbeentjes, ook duizeligheid, lage bloeddruk en hoofdpijn genoemd. Welke bijwerkingen bij paarden kunnen optreden bij langdurig gebruik, is nog niet onderzocht.
Deze medicijnen zijn dus zeker niet geschikt om een „normaal” paard met insulinedysregulatie langdurig te behandelen, mede omdat ze ook zeer kostbaar zijn.
© Adobe Stock/citikka
Management en preventie
Bij de therapie of het management van paarden met insulineresistentie moet altijd in de eerste plaats worden ingezet op een verbetering van de trainingssituatie, de voeding en de huisvestingsomstandigheden.
De meest voorkomende oorzaak van hoge suiker- en insulinewaarden in het bloed of van het ontstaan van insulineresistentie zijn verhoogde suikerwaarden in hooi of gras, veroorzaakt door suikerhoudende grassoorten zoals Engels raaigras. Dit gebeurt meestal in combinatie met onvoldoende beweging. Komt daar nog stress door de huisvesting bij, dan wordt het ontstaan van insulineresistentie nog verder versneld.
Maatregelen voor herstel / behoud van de insulinegevoeligheid
Hier ligt het juiste aangrijpingspunt om de insulinegevoeligheid bij deze paarden te herstellen: suiker omlaag, energieverbruik omhoog, stress verminderen.
Dat betekent voor stalhouders: suikerarm hooi produceren en de weiden inzaaien met gras dat van nature arm is aan suikers. Voor eigenaren betekent het: hun paarden regelmatig en in een vlot tempo laten bewegen en zorgen voor passende huisvestingsomstandigheden. Willen we onze paarden op de lange termijn gezond houden, dan is dit de enige manier om dat te bereiken.
Richtiges Training und bedarfsgerechte Fütterung gehören untrennbar zusammen und oft ist das eine nicht ohne das andere möglich. In ihrer Praxis betreut sie Pferde, vom Rentner bis zum Sportpferd, aus allen Sparten der Reiterei mit verschiedensten Problematiken und unterstützt bei der anschließenden Gesunderhaltung der Pferde.
Sie selbst bildet sich jedes Jahr bei namhaften Trainern und Therapeuten weiter.
https://www.equus-solis.de/
🇬🇧 Elke Malenke has been a dual activation trainer since 2011, and in 2012 she added acupuncture massage for horses and dogs to her repertoire. To complement her therapeutic offerings, she completed the Equine Nutrition Advisor course with Dr. Christina Fritz in 2019.
Proper training and appropriate feeding are inseparably linked, and often one is not possible without the other. In her practice, she cares for horses of all kinds, from retirees to sport horses, across various equestrian disciplines, addressing a wide range of issues and supporting the subsequent maintenance of the horses' health. She continues her education every year with renowned trainers and therapists.
https://www.equus-solis.de/
- Bietenpulp, appeldroesem & Co. – goed voor de gezondheid van een paard? - 22. augustus 2023
- Biergist in paardenvoer – beter dan zijn reputatie? - 14. augustus 2023
- Ertugliflozine – Snelle hulp voor paarden met insulineresistentie? - 20. juli 2023
